ΡΩΣΙΑ - ΔΙΑΤΡΕΧΟΝΤΑΣ ΤΗ ΣΙΒΗΡΙΑ: Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ
Η μακρύτερη σιδηροδρομική γραμμή στον κόσμο, που οδηγεί από τη Μόσχα στο λιμάνι του Βλαντιβοστόκ, στη ρώσικη ακτή του Ειρηνικού, καλύπτει ούτε λίγο ούτε πολύ εννιά χιλιάδες τριακόσια χιλιόμετρα και για να την «κάνεις» non stop απαιτεί σχεδόν οκτώ εικοσιτετράωρα. Για να γευτείς όμως την πραγματική μαγεία της Σιβηρίας (γιατί περί μαγείας πρόκειται!) δεν αρκεί να σταθείς σε κάποιες πόλεις-σταθμούς τους υπερσιβηρικού, αλλά θα πρέπει να την αναζητήσεις κυρίως εκτός γραμμής, συχνά πολλές εκατοντάδες χιλιόμετρα νοτιότερα ή βορειότερα.
Της Ισαβέλλας Μπερτράν
Το ταξίδι στην Σιβηρία πραγματοποιήθηκε κατά την περίοδο Απρίλη-Μάη 2015
Περί του υπερσιβηρικού
Ας το ξεκαθαρίσουμε ευθύς εξ αρχής: Στόχος αυτού του ταξιδιού δεν ήταν να «κάνουμε» τον υπερσιβηρικό αλλά να δούμε την Σιβηρία. Να επισκεφτούμε δηλαδή ορισμένα επιλεγμένα μέρη χρησιμοποιώντας γι αυτό ΚΑΙ τον υπερσιβηρικό (αλλά όχι μόνο). Ξέρω ότι ενδέχεται να την χαλάσω σε ορισμένους ρομαντικούς αλλά, «κάνοντας» τον υπερσιβηρικό, δεν βλέπεις τη Σιβηρία. Απλά την διασχίζεις.
Η μακρύτερη σιδηροδρομική γραμμή στον κόσμο, που οδηγεί από τη Μόσχα στο λιμάνι του Βλαντιβοστόκ, στη ρώσικη ακτή του Ειρηνικού, καλύπτει ούτε λίγο ούτε πολύ εννιά χιλιάδες τριακόσια χιλιόμετρα και για να την «κάνεις» non stop απαιτεί σχεδόν οκτώ εικοσιτετράωρα. Ήτοι άμα διαθέτεις, για παράδειγμα, δεκαπέντε μέρες για όλο το ταξίδι (σύμφωνα με το κλασικό προτεινόμενο "πακέτο" των τουριστικών γραφείων), αυτό στην πράξη σημαίνει μόλις μια βδομάδα χρόνου εκτός τρένου για τρεις-τέσσερις στάσεις των μία-δύο ημερών σε αντίστοιχες πόλεις κατά μήκος της γραμμής. Πράγμα που σημαίνει ότι στην ουσία δεν θα δεις παρά ελάχιστα.
Για να γευτείς όμως την πραγματική μαγεία της Σιβηρίας (γιατί περί μαγείας πρόκειται!) δεν αρκεί να σταθείς σε κάποιες πόλεις-σταθμούς τους υπερσιβηρικού, αλλά θα πρέπει να την αναζητήσεις κυρίως εκτός γραμμής, συχνά πολλές εκατοντάδες χιλιόμετρα νοτιότερα ή βορειότερα.
Και το κλειδί γι αυτό είναι ένα: λιγότερο φιλόδοξο σε μήκος ταξίδι και περισσότερος χρόνος για «παρεκκλίσεις».
Με αυτά λοιπόν τα δεδομένα, και με ένα μήνα στη διάθεσή μας (όσο και η μέγιστη διάρκεια της ρώσικης τουριστικής βίζας) καταλήξαμε στα εξής «αιρετικά»:
1. Ως απώτατο σημείο του ταξιδιού ορίσαμε την Ουλάν Ουντέ - στα δυο τρίτα περίπου της συνολικής απόστασης Μόσχας-Βλαντιβοστόκ.
Εκτός από την πόλη του υπερσιβηρικού με το πιο έντονο ασιατικό άρωμα, η Ουλάν Ουντέ αποτελεί και κομβικό σημείο καθώς από δω διακλαδίζεται η δεύτερη γραμμή του τρένου που οδηγεί στην Ουλάν Μπατόρ και συνεχίζει μέχρι το Πεκίνο.
2. Προκειμένου να συνταξιδέψουμε με όσο το δυνατόν λιγότερους δυτικοθρεμμένους όπως ελόγου μας, επιλέξαμε να κάνουμε τη διαδρομή με την ανάποδη φορά απ’ ό,τι συνηθίζουν οι περισσότεροι, εκκινώντας δηλαδή από την Ουλάν Ουντέ, την οποία προσεγγίσαμε με μια εσωτερική πτήση από τη Μόσχα στην αρχή του ταξιδιού.
3. Για τον ίδιο ακριβώς λόγο, αποφασίσαμε να κάνουμε το ταξίδι (σχετικά) εκτός εποχής, κατά την περίοδο Απρίλη-Μάη αντί για το καλοκαίρι όπου γίνεται το έλα να δεις.
Δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε σοφότερη επιλογή! Το κρύο ήταν απολύτως διαχειρίσιμο, προλάβαμε την Βαϊκάλη μερικώς παγωμένη, τα δε τρένα κινιόταν άδεια κατά το ήμισυ.
Που σημαίνει εισιτήρια διαθέσιμα κατά βούληση και άρα δυνατότητα αυτοσχεδιασμού επί του δρομολογίου ανάλογα με τη διάθεσή μας. Όσο για Δυτικό, δεν είδαμε στο τρένο ούτε έναν για δείγμα. Το ξαναλέω: ούτε έναν!
4. Πιθανότατα αυτό οφείλεται στο ό,τι ταξιδέψαμε πάντα τρίτη θέση, κάτι που οι ξένοι τουρίστες συνήθως αποφεύγουν, είτε από άγνοια (πω πω, τρίτη θέση, ποιος ξέρει πόσο χάλια θα είναι), είτε από τον γνωστό αόριστο φόβο «για την εγκληματικότητα» (μόνος εγώ μέσα στην πλέμπα, θα πέσουν να με φάνε), είτε απλά από κοινωνική προκατάληψη (σιγά μην ταξιδέψω εγώ με τους πληβείους).
Μέγα λάθος τους (και ευτυχώς για μας!).
Τα ρώσικα τρένα είναι απολύτως ασφαλή σε οποιαδήποτε οικονομική κατηγορία, οι συνθήκες στην τρίτη θέση διασφαλίζουν μια χαρά άνετο ταξίδι (μάρτυρας μου ο Ζυρ που κατά δήλωσή του έκανε τους καλύτερους ύπνους της ζωής του μέσα στο τρένο), χώρια που προσφέρονται ως χρυσή ευκαιρία για παρατήρηση βαθιάς λαϊκής Ρωσίας καθώς και για εξαιρετικές γνωριμίες. Το τι κουβέντες κάναμε με συνεπιβάτες, πίνοντας τσάι όλοι μαζί παρέα, και ανταλλάσσοντας σαλάμια, πιροσκί, μπισκότα και σοκολάτες, δεν το βάζει ο νους. Η μισή εμπειρία του ταξιδιού ήταν αυτές οι συναντήσεις.
Η διαδρομή
Σταθμός 1, Μόσχα.
Ίσα για μια βόλτα στην Αρμπάτ, μια επίσκεψη στο Κρεμλίνο και μερικά πνιγμένα δάκρυα στην Κόκκινη Πλατεία που περπάτησα για πρώτη φορά στη ζωή μου. Ε ναι, έκλαψα, το παραδέχομαι. Η παραμυθένια ομορφιά του χώρου μάλλον αρκεί από μόνη της για να φέρει δάκρυα στα μάτια, πόσο μάλλον αν σε πονάνε τα ματαιωμένα όνειρα που συμπυκνώνει…
Νέο άρθρο για τη Μόσχα δεν προβλέπεται. Συστείνεται όμως το σχετικό άρθρο του Ζυρ από το παλαιότερο ταξίδι του εκεί. Νομίζω ότι τα έχει πει όλα και με τον καλύτερο τρόπο.
Σχετικό λινκ εδώ: ΡΩΣΙΑ - ΜΟΣΧΑ, ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
Και φωτό Μόσχας (παλιές και πρόσφατες) εδώ: Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν | Πάμε γι' άλλα...
Σταθμός 2, Ουλάν Ουντέ, Δημοκρατία Μπουριατίας.
Προσέγγιση με εσωτερική πτήση από τη Μόσχα.
Δυστυχώς κάτσαμε μόνο μια ολόκληρη μέρα, η οποία αποδείχτηκε λίγη. Ήτοι εξαντλήσαμε μεν το κέντρο αλλά δεν προλάβαμε τα περιφερειακά αξιοθέατα. Δεν πειράζει, πάντα κάτι πρέπει ν’ αφήνεις για μια επόμενη φορά.
Σχετικό λινκ εδώ:
ΡΩΣΙΑ - ΟΥΛΑΝ ΟΥΝΤΕ, ΟΜΟΡΦΙΑ ΚΕΝΤΗΜΕΝΗ ΣΤΟ ΞΥΛΟ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
Σταθμός 3, ανατολική Βαϊκαλη και κοιλάδα Μπαργκουζίν.
Τριήμερη εκδρομή από την Ουλάν Ουντέ με αυτοκίνητο και λεωφορείο.
Άμα ψάχνεις για απέραντα δάση, άγρια Φύση και χαμένα στον πάγο χωριά είσαι στο σωστό μέρος.
Εκτός τουριστικών διαδρομών εννοείται.
Σχετικό λινκ εδώ:
ΡΩΣΙΑ - ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΣΙΒΗΡΙΑ, ΑΓΡΙΑ ΦΥΣΗ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
Σταθμός 4, Ιρκούτσκ.
Εφτά ώρες με τον υπερσιβηρικό από την Ουλάν Ουντέ.
Πόλη αριστοκρατική και ύψιστου κάλλους, με εμφανή ιστορικότητα σε κάθε γωνιά. Κι εδώ μείναμε μόνο μια ολόκληρη μέρα, χρόνος κάπως οριακός αν δεν θες να ξεποδαριαστείς για να την δεις, πράγμα το οποίο συνέβη στην περίπτωσή μας.
Σχετικό λινκ εδώ:
ΡΩΣΙΑ - ΙΡΚΟΥΤΣΚ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΞΟΡΙΑΣ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
Σταθμός 5, Βαϊκάλη, νησί Αλχόν.
Τριήμερη εκδρομή από το Ιρκούτσκ με μίνι βαν και φέρρυ-μποτ.
Συνάντηση με μια λίμνη μυθική που, τουλάχιστον στα μάτια μας, επιβεβαίωσε τον μύθο της. Ψυχρή ομορφιά, παρέα με ζεστούς ανθρώπους.
Από τις κορυφαίες μέρες του ταξιδιού. Βαϊκάλη είπαμε, περιττών λοιπών συστάσεων!
Σχετικό λινκ εδώ:
ΡΩΣΙΑ - ΒΑΙΚΑΛΗ, ΟΤΑΝ ΣΠΑΕΙ Ο ΠΑΓΟΣ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
Σταθμός 6, Νοβοσιμπίρσκ.
Δυο ώρες πτήση από το Ιρκουτσκ, αντί για τριάντα έξι με τον υπερσιβηρικό. Όχι, δεν μετανιώνουμε για την «ιεροσυλία». Χάσαμε ενδιαμέσως το Κρασνογιάρσκ και, κυρίως, μια επίσκεψη στη Δημοκρατία της Τούβας αλλά όλα αυτά προϋπόθεταν τουλάχιστον μία επιπλέον βδομάδα που δεν είχαμε. Για μια άλλη φορά λοιπόν! Όσο για το Νοβοσιμπίρσκ, η κουτσή μέρα που διαθέταμε ήταν αρκετή για να δούμε τα βασικά. Καλή πότε πότε και λίγη σοβιετίλα, μην πάμε όμως και από οβερντόουζ!
Σχετικό λινκ εδώ:
ΡΩΣΙΑ - ΝΟΒΟΣΙΜΠΙΡΣΚ, ΜΕ ΑΡΩΜΑ ΠΑΛΙΑΣ ΣΟΒΙΕΤΙΑΣ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
Σταθμός 7, Τομσκ.
Τέσσερις ώρες με λεωφορείο από το Νοβοσιμπίρσκ. Από τις παλαιότερες πόλεις της Σιβηρίας, τις σημαντικότερες πανεπιστημιουπόλεις της Ρωσίας, και σχετικά άγνωστη στο ευρύ κοινό. Πανέμορφη, και με πλούσια ξύλινη αρχιτεκτονική. Η μιάμιση μέρα που περάσαμε επί τόπου ήταν το απολύτως σωστό τάιμινγκ.
Σταθμός 8, Τσεμάλ, Δημοκρατία Αλτάι.
Δυο μέρες σε ορεινό, καταπράσινο τοπίο, σωστός παράδεισος για ιππασία. Που, όπως κάθε τι καλό, απαιτεί και ανάλογη προσπάθεια για να φτάσεις. Ήτοι δεκαπέντε ώρες τρένο από το Τομσκ στο Μπαρναούλ και στο καπάκι πέντε ώρες λεωφορείο μέχρι το Γκόρνο Αλτάισκ σύν άλλες δυο με έτερο λεωφορείο για το Τσεμάλ.
Σταθμός 9, Δημοκρατία Αλτάι, κοντά στα σύνορα με τη Μογγολία.
Μια βδομάδα συνολικά, μαζί με τη διαδρομή από το Τσεμάλ μέχρι την κατασκηνωτική μας βάση κοντά στο Κοτς Αγκας και την επιστροφή μας στο Νοβοσιμπίρσκ. Βουνά, χιόνια, στέπες, και αλλόκοσμα τοπία πέρα από κάθε περιγραφή. Χρυσό μετάλλιο ταξιδιού.
Σταθμός 10, Ταμπόλσκ.
Δεκατρείς ώρες με τον υπερσιβηρικό από το Νοβοσιμπίρσκ μέχρι το Τιουμέν, κι από κει άλλες τέσσερις ώρες ανταπόκριση με άλλο τρένο. Ιστορική πρωτεύουσα της Σιβηρίας, μια πόλη-κόσμημα όπου περάσαμε μιάμιση μέρα, ίσα για να χορτάσουμε την τέλεια ομορφιά του λευκού Κρεμλίνου της.
Σταθμός 11, Περμ.
Δεκαοχτώ ώρες με το τρένο από το Ταμπόλσκ. Διασχίζουμε τα Ουράλια και επιστρέφουμε στην ευρωπαϊκή Ρωσία. Κίνητρο γι αυτή την στάση, η επίσκεψή στο «Περμ-32» το μοναδικό γκουλάγκ όλης της επικράτειας που διατηρήθηκε ως μουσείο. Οδυνηρή η εμπειρία, κι άλλο τόσο απαραίτητη. Όσο και η ιστορική μνήμη.
Σταθμός 12, Σούζνταλ.
Με τον υπερσιβηρικό, δεκαεννιά ώρες από το Περμ μέχρι το Βλαντιμίρ, κι από κει άλλη μισή ώρα για το Σούζνταλ με το λεωφορείο. Δυο μέρες χαλάρωσης σε μια πόλη-χωριό, με όλα τα στερεοτυπικά ειδυλλιακά στοιχεία της «κλασικής Ρωσίας». Βουκολικά τοπία, ξύλινα σπιτάκια και από μια εκκλησία με κρεμμυδόσχημους τρούλους ανά πεντακόσια μέτρα. Το καλύτερο κλείσιμο για ένα επικό ταξίδι.
Τελικός σταθμός, Μόσχα.
Με το λεωφορείο, τέσσερις ώρες από το Σούζνταλ.
Μια τελευταία βόλτα στο κέντρο και μια επίσκεψη στο πάρκο VDNK για να κλείσουμε σοσιαλρεαλιστικά λίγο πριν την επιστροφή στα πάτρια.
Εννοείται ότι θα ακολουθήσουν αναλυτικά ρεπορτάζ και φωτογραφίες για τον κάθε σταθμό του ταξιδιού. Και εννοείται ότι δεν δεσμευόμαστε για το πότε ακριβώς θα γίνει αυτό. Μη βγούμε και μετεκλογικά ανακόλουθοι! Η Ουλάν Ουντέ πάντως θα αναρτηθεί μέσα στις επόμενες μέρες, το αργότερο μέχρι το ερχόμενο Σάββατο 7/11/2015. Για τα υπόλοιπα οψόμεθα!
Διαβάστε τις επόμενες αναρτήσεις για τη Σιβηρία:
ΡΩΣΙΑ - ΟΥΛΑΝ ΟΥΝΤΕ, ΟΜΟΡΦΙΑ ΚΕΝΤΗΜΕΝΗ ΣΤΟ ΞΥΛΟ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
ΡΩΣΙΑ - ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΣΙΒΗΡΙΑ, ΑΓΡΙΑ ΦΥΣΗ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
ΡΩΣΙΑ - ΙΡΚΟΥΤΣΚ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΞΟΡΙΑΣ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
ΡΩΣΙΑ - ΒΑΙΚΑΛΗ, ΟΤΑΝ ΣΠΑΕΙ Ο ΠΑΓΟΣ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν