ΚΙΝΑ 4 - ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΤΩΝ ΠΑΜΙΡ
Τη διαδρομή που άλλοτε ακολουθούσαν από το Κάσγκαρ τα καραβάνια του μεταξιού με προορισμό την ινδική υποήπειρο, την Μπαλχ ή την Τεχεράνη, διατρέχει πλέον η εμβληματική οδός Karakorum Highway. Στη ζώνη συνάντησης της ευρασιατικής και της ινδικής πλάκας αλλά και τριών θηριωδών οροσειρών, Παμίρ, Καρακορούμ και Ινδοκαύκασου, ο δρόμος περνάει μέσα από τα πλέον ασταθή εδάφη του πλανήτη αλλά και τα θεαματικότερα τοπία. Και να λοιπόν που έφτασε για μας η στιγμή να πορευτούμε στο εντός Κίνας τμήμα του.
Κείμενο: Ισαβέλλα Μπερτράν
Φωτό: Κώστας Ζυρίνης
Το ταξίδι στο Σινγιανγκ της Δυτικής Κίνας πραγματοποιήθηκε κατά την περίοδο Απρίλη-Μάη του 2012
Προηγούνται: ΚΙΝΑ 1 - ΠΕΚΙΝΟ, Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΟ ΜΑΥΣΩΛΕΙΟ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
ΚΙΝΑ 2 - ΣΙΝ ΓΙΑΝΓΚ, ΣΤΗ ΓΗ ΤΩΝ ΟΥΙΓΟΥΡΩΝ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
ΚΙΝΑ 3 - ΚΑΣΓΚΑΡ, ΚΑΤΕΔΑΦΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
Εκκινώντας από το ξενοδοχείο μας στο κέντρο του παλιού Κάσγκαρ, και αφού πρώτα χρειάστηκε να διασχίσουμε τον κλοιό ουρανοξυστών του κινέζικου εκσυγχρονισμού που σφίγγει στον θανάσιμο βρόγχο του ό,τι έχει απομείνει από την άλλοτε μυθική πόλη, αντικρίζουμε επιτέλους μπροστά μας τον άδειο δρόμο. Την ίδια στιγμή συνειδητοποιώ πόσο πολύ μου έχουν λείψει η Φύση και οι ανοιχτοί ορίζοντες. Πάμε γι άλλα λοιπόν!
Και τι «άλλα»! Όχι οποιαδήποτε τυχάρπαστα «άλλα», μα κάποια «άλλα» απολύτως κορυφαία. Μεταφορικά και κυριολεκτικά.
Το σταυροδρόμι των καραβανιών
Ας πιάσουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά, βάζοντάς τα κατ’ αρχάς στο ιστορικό και γεωγραφικό τους πλαίσιο με τη βοήθεια ενός χάρτη όπου, με κόκκινο, εμφανίζονται οι αρχαίες διαδρομές των καραβανιών στον Δρόμο του Μεταξιού.
Όπως βλέπουμε στον χάρτη, και όπως ήδη αναλύσαμε στην προηγούμενη σχετική ανάρτηση (ΚΙΝΑ 3 - ΚΑΣΓΚΑΡ, ΚΑΤΕΔΑΦΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν), το Κάσγκαρ κατέχει μία από τις πλέον κομβικές θέσεις στον Δρόμο του Μεταξιού. Χτισμένο στη δυτική απόληξη της τρομερής ερήμου Τακλαμακάν, όλα τα εμπορικά καραβάνια αναπόδραστα συρρέαν κάποια στιγμή εκεί, είτε είχαν κυκλώσει την έρημο από βόρεια (μέσω Λουλάν, Τουρπάν, Κόρλα, Κούτσα κλπ), είτε από νότια (μέσω Τσαρκχίλκ, Τσερτσέν κλπ). Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, «Τακλαμακάν» σημαίνει «τόπος που δεν έχει επιστροφή», ή αλλιώς «όποιος μπαίνει δεν ξαναβγαίνει», και ποτέ κανένα καραβάνι δεν διέσχιζε την έρημο εγκάρσια.
Μα εκτός από δεδομένη στάση, το Κάσγκαρ αποτελούσε επίσης τον τελευταίο μεγάλο σταθμό ανεφοδιασμού μέσα στα όρια της κινεζικής επικράτειας, πριν τα καραβάνια ξανοιχτούν προς την Κεντρική Ασία, είτε τραβώντας το δρόμο δυτικά για Σαμαρκάνδη και Μπουχάρα, είτε στρεφόμενα νότια για να διασχίσουν τα Παμίρ και τα Καρακορούμ, με προορισμό την ινδική υποήπειρο, την Μπαλχ ή την Τεχεράνη.
Τα αλλοτινά μονοπάτια της δεύτερης αυτής αρχαίας διαδρομής διατρέχει πλέον η εμβληματική οδός Karakorum Highway, ή αλλιώς ΚΚΗ, η οποία εγκαινιάστηκε το 1979 μετά από δυο δεκαετίες εργασιών διάνοιξης, και αφού πρώτα κατάπιε σαν άλλος Μινώταυρος πάνω από χίλιες ζωές Πακιστανών και Κινέζων εργατών, καταπλακωμένων από πτώσεις βράχων, σεισμούς και κατολισθήσεις...
Στη ζώνη συνάντησης της ευρασιατικής και της ινδικής πλάκας αλλά και τριών θηριωδών οροσειρών, των Παμίρ, των Καρακορούμ και του Ινδοκαύκασου, ο δρόμος περνάει μέσα από τα πλέον ασταθή εδάφη του πλανήτη αλλά και τα θεαματικότερα τοπία, στοιχειώνοντας εμμονικά τα όνειρα κάθε ανίατου ταξιδιοεξαρτημένου, δηλαδή καλή ώρα κάτι τύπων όπως ελόγου μας. Και να λοιπόν που έφτασε η στιγμή να διατρέξουμε το εντός Κίνας τμήμα της ΚΚΗ!
Γεύση από ΚΚΗ
Τον λένε Αμπντούλ, είναι γέννημα θρέμμα του Κάσγκαρ, και μετά από το πρώτο δεκάλεπτο της γνωριμίας μας νιώθουμε ήδη τυχεροί που συναντήθηκαν οι δρόμοι μας.
Εξαιρετικά γλυκός κι ευγενικός άνθρωπος, προσεκτικός οδηγός και – θαύμα των θαυμάτων! – γνώστης ψηγμάτων αγγλικής. Το λες και λαχείο! Συμφωνήσαμε κατ’ αρχήν να μας περιφέρει για ένα τριήμερο με το αυτοκίνητό του στην περιοχή των Παμίρ, κι αν όλα πάνε καλά, θα έχουμε και συνέχεια.
Να και η πρώτη βακτριανή! Πόσο ασύλληπτα ανθεκτικές είναι αυτές οι καμήλες, ώστε να φτάνουν να διασχίζουν χιλιάδες χιλιόμετρα βαρυφορτωμένες στις πλέον ακραίες θερμοκρασίες, από τους συν σαράντα και βάλε βαθμούς το καλοκαίρι, μέχρι τους μείον άλλους τόσους τον χειμώνα!
Από τότε που μία εκπρόσωπος του είδους πήγε να τον ρίξει κάτω στη Μογγολία, ο Ζυρ δεν τρέφει δα και τα θερμότερα συναισθήματα, εγώ όμως τους έχω ιδιαίτερη αδυναμία. Άσε που δεν υπάρχει βολικότερη θέση για να ιππεύεις απ’ αυτήν ανάμεσα στις δυο καμπούρες τους, μία για ν’ ακουμπάει πίσω η πλάτη, και μία για να κρατιέσαι από μπροστά, χαϊδεύοντας το υπέροχα μαλακό τρίχωμα. Απόλαυση!
Μετά από κάνα τρίωρο οδήγησης ανάμεσα στους τιτάνιους όγκους των Παμίρ, να 'σου και η λίμνη Μπουλουνκούλ.
Από τα χίλια τριακόσια μέτρα υψόμετρο του Κάσγκαρ, έχουμε φτάσει αισίως τα σχεδόν τριάμισι χιλιάδες. Ευτυχώς χωρίς αναπνευστικές παρενέργειες, τουλάχιστον για την ώρα.
Τα διάσπαρτα φτωχικά σπίτια κατοικούνται σχεδόν αποκλειστικά από εθνοτικά Κιργίσιους.
Στο συνοριακό αυτό άκρο της δυτικής Κίνας, οι Κιργίσιοι απαρτίζουν μειονότητα που ζει ανάμεσα στους πλειοψηφικούς Ουιγούρους της αυτόνομης επαρχίας Σινγιάνγκ.
Οι οποίοι Ουιγούροι αποτελούν και οι ίδιοι μειονότητα μέσα στην πλημμυρίδα των Χαν που κατακλύζει την ευρύτερη κινεζική επικράτεια…
Στο μεταξύ, πρέπει συνέχεια να υπενθυμίζω στον εαυτό μου ότι, διοικητικά τουλάχιστον, βρίσκομαι στην Κίνα.
Γιατί κατά τα λοιπά, πληθυσμιακά τίποτε δεν τη θυμίζει.
Στην πόλη Τασκοργκάν για παράδειγμα όπου θα καταλύσουμε απόψε, πλειοψηφούν οι Τατζίκοι. Που κι αυτοί συγκροτούν μία ακόμη μειονότητα του Σινγιάνγκ.
Μα, αν το καλοσκεφτείς, αυτό ακριβώς δεν ήταν διαχρονικά το κύριο χαρακτηριστικό της περιοχής;
Με σύνορα που σήμερα ακουμπάνε στη Μογγολία, τη Ρωσία, το Καζακστάν, το Κιργιστάν, το Τατζικιστάν, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και την Ινδία, αρκεί κανείς να κάνει μια ιστορική προβολή στην εποχή των καραβανιών για ν’ αντιληφθεί ότι το Σινγιάνγκ (ή αλλιώς Ανατολικό Τουρκεστάν όπως ήταν παλαιότερα γνωστό) κατ’ εξοχήν συνόψισε ανά τους αιώνες την έννοια του κοσμοπολιτισμού, όπου εθνότητες και κουλτούρες ανακατεύονται αενάως σαν τραπουλόχαρτα.
Τασκουργκάν
Το Τασκουργκάν είναι χτισμένο σε μια εξαιρετική τοποθεσία στα τρεις χιλιάδες μέτρα με άπαρτη θέα στις γύρω οροσειρές.
Η πόλη αρχιτεκτονικά δεν έχει κάτι το αξιοσημείωτο να επιδείξει.
Λαμβάνοντας όμως υπόψη τα πολυώροφα τερατουργήματα που έχουμε συναντήσει αλλού, την λες ευχάριστη για τα σύγχρονα κινεζικά δεδομένα.
Βέβαια μιλάμε για μια μικρή πόλη της τάξης των δέκα χιλιάδων κατοίκων, περίπου χωριό δηλαδή για τα μεγέθη της Κίνας.
Tασκουργκάν μεταφράζεται ως «πέτρινο οχυρό». Μια ονομασία διόλου τυχαία άμα σκεφτείς ότι σήμα κατατεθέν της πόλης είναι το κάστρο που δεσπόζει στις παρυφές της.
Με ιστορία που χάνεται πίσω δυο χιλιετίες, λίγα έχουν διασωθεί από την άλλοτε ευημερούσα τειχισμένη πολιτεία.
Μα αν τα εναπομείναντα ερείπια δεν είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακά από μόνα τους, η σχέση τους με τα γύρω βουνά είναι απλά μεγαλειώδης. Να κοιτάς προς τις χιονισμένες κορφές των Παμίρ και να μην χορταίνεις.
Χώρια η θέα προς την κοιλάδα και τους παλιούς βοσκότοπους των νομάδων.
Σήμερα βέβαια δεν χρησιμοποιούνται πια ως τέτοιοι, αλλά τουλάχιστον η διαμόρφωσή τους σε τόπο περιπάτου και αναψυχής έχει γίνει αν μη τι άλλο με σχετικά ήπιες και καλαίσθητες παρεμβάσεις. Καλά ξεκίνησε η μέρα μας!
Ως εδώ και μη παρέκει!
Το Τασκουργκάν οριοθετεί το απώτατο σημείο της ΚΚΗ όπου οι Κινέζοι επιτρέπουν την ελεύθερη διέλευση των οχημάτων.
Το Πακιστάν απέχει ακόμα εκατόν είκοσι χιλιόμετρα από δω, κανείς όμως δεν μπορεί να προχωρήσει το δρόμο πέρα από το Τασκουργκάν παρά μόνο αν διαθέτει πακιστανική βίζα.
Και με την προϋπόθεση βεβαίως να είναι ανοικτά τα σύνορα με τη γείτονα, κάτι που εξασφαλίζεται μόνο ορισμένους μήνες του χρόνου και για διάστημα που ποικίλει από έτος σε έτος, ανάλογα με τον καιρό και το ύψος του χιονιού στα ψηλότερα περάσματα. (Κατά τη δική μας επίσκεψη στην περιοχή που έγινε Απρίλη μήνα, τα σύνορα ήταν κλειστά).
Κάθε συνοριακή περιοχή θεωρείται εξ ορισμού «εθνικά ευαίσθητη», η νευρικότητα όμως των Κινέζων στο Σινγιάνγκ χτυπάει κόκκινο.
Έχουμε βαρεθεί να μετράμε μπλόκα και περιπολίες στρατιωτικών οχημάτων.
Για σπάσιμο της απαγόρευσης και συνέχιση της πορείας μας επί της ΚΚΗ ούτε λόγος.
Θα πρέπει αναγκαστικά να συμβιβαστούμε με όσα εκπληκτικά μπορέσαμε να απολαύσουμε ως εδώ και να συνεχίσουμε την επίσκεψή μας στην περιοχή μέσα στα επιτρεπόμενα όρια.
Την ίδια στιγμή, δίνω νοερά υπόσχεση στον εαυτό μου να επιστρέψουμε οπωσδήποτε στο μέλλον από την άλλη πλευρά των συνόρων για να διατρέξουμε το πακιστανικό τμήμα της ΚΚΗ.
Ώρες ώρες μοιάζει λιγάκι σαν τα ταξίδια να πλέκουν από μόνα τους την αλληλουχία τους, το καθένα προσφέροντας το εφαλτήριο για να οραματιστείς κάποιο επόμενο.
Στο μεταξύ, έχουμε εγκαταλείψει την ΚΚΗ και πορευόμαστε σε χωματόδρομο. Νωρίτερα ο Αμπντούλ είχε διατυπώσει διστακτικά την πρόταση-αίτημα να χαιρετίσουμε έναν φίλο του που μένει σε κάποιο χωριό της περιοχής κι εμείς χωρίς δεύτερη σκέψη είπαμε «ασφαλώς και να πάμε!».
Η επίσκεψη στον Τατζίκο φίλο
Ο οικισμός είναι φτωχικός, πλινθόκτιστος και κατοικείται κυρίως από μειονοτικούς Τατζίκους.
Ο Αμίρ, ο φίλος του Αμπντούλ, Τατζίκος είναι κι αυτός.
Ο οποίος μας υποδέχεται εγκάρδια στην είσοδο του σπιτιού του, και μας καλεί να περάσουμε μέσα.
Η κυρά του που σε λίγο φέρνει τον δίσκο με το τσάι είναι από τα ωραιότερα ώριμα γυναικεία πρόσωπα που θα θυμάμαι απ’ αυτό το ταξίδι.
Οι δυνατότητες επικοινωνίας είναι δυστυχώς μηδαμινές αφού εξαντλούνται στα ελάχιστα αγγλικά του Αμπντούλ.
Όταν ωστόσο καταφέρνουμε να μεταδώσουμε στον Αμίρ την πληροφορία ότι έχουμε επισκεφτεί προ ετών τη χώρα καταγωγής του, ο ενθουσιασμός ανεβαίνει κατακόρυφα.
Μια χαρά που σαφώς μετριάζεται μόλις του δείχνουμε στον χάρτη τη διαδρομή που ακολουθήσαμε τότε, η οποία περιορίστηκε αποκλειστικά στα εδάφη του δυτικού Τατζικιστάν (βλέπε ΤΑΤΖΙΚΙΣΤΑΝ, ΣΤΗ ΓΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΣΟΓΔΙΑΝΗΣ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν)
- Δηλαδή δεν επισκεφτήκατε τα Παμίρ;
- Δυστυχώς όχι.
Ο Αμίρ γεννήθηκε στο ανατολικό Τατζικιστάν, και συγκεκριμένα σ’ ένα χωριό κοντά στο Μουργκάμπ.
Τέσσερις ώρες με το αυτοκίνητο από δω, από την άλλη πλευρά των συνόρων φυσικά.
Σαν να λέμε ένα τσιγάρο δρόμο για τα κινέζικα μεγέθη.
Από τον τόνο της φωνής του και την ένταση των χειρονομιών δείχνει να περιγράφει τη γενέτειρά του και τα γύρω βουνά ξέχειλος συγκινησιακής φόρτισης.
Τατζίκ Παμίρ έξτρα έξτρα μπιούτιφουλ, συνοψίζει ο Αμπντούλ.
Έχοντας ήδη κατατάξει στα έξτρα μπιούτιφουλ και μεγαλειώδη τα όσα βλέπουμε από χθες εδώ στις δυτικές εσχατιές του Σινγιάνγκ, αυτόματα προσθέτω νοερά (και) τον γύρο των Παμίρ στο Τατζικιστάν στη λίστα των ταξιδιωτικών προτεραιοτήτων.
Με αυτόν τον ρυθμό προσθηκών, δεν προλαβαίνω τους «στόχους» μου ούτε αν ζήσω μέχρι τα εκατόν σαράντα, μα δεν βαριέσαι, τι ωραιότερο από το να ονειρευόμαστε;
Οι Κιργίζιοι της Καρακούλ
Πήραμε ξανά τον δρόμο.
Η διαδρομή περνάει παρατεταμένα κατά μήκος του επιβλητικού Muztagh Ata που ατενίζει ατάραχο τον κόσμο από το ύψος των εφτάμιση χιλιάδων μέτρων του.
Πρόκειται για τη δεύτερη ψηλότερη κορυφή της οροσειράς που οριοθετεί τη βορειοδυτική απόληξη του θιβετιανού οροπεδίου.
Καμιά εικοσιπενταριά χιλιόμετρα βορειότερα ορθώνεται ο Kongur Tagh, ο πρωταθλητής των Παμίρ, κατά εκατόν σαράντα μέτρα ψηλότερος.
Οι στατιστικές αυτές έχουν ίσως ενδιαφέρον όταν κάθεσαι στο γραφείο σου και παίζεις με τους χάρτες στον υπολογιστή.
Όταν όμως βρίσκεσαι εδώ, απλά θαυμάζεις τα έργα της Φύσης, κι αν υπάρχει κάτι να μετρήσεις, αυτό είναι μονάχα το μέγεθος της μηδαμινότητάς σου.
Απόψε θα καταλύσουμε σ’ ένα χωριουδάκι στις παρυφές της λίμνης Καρακούλ.
Με αμιγώς Κιργίζιους κατοίκους. Κινέζος Χαν ούτε για δείγμα.
Και τώρα που το σκέφτομαι, οι μόνοι Κινέζοι Χαν που έχουμε συναντήσει τις δυο τελευταίες μέρες περιπολούσαν στους δρόμους και φορούσαν όλοι τους στρατιωτική στολή…
Στην είσοδο του οικισμού κυματίζει υπερηφάνως η κινεζική σημαία. Προφανώς για να μην ξεχνάμε ποιος κάνει κουμάντο. Μα εδώ συμβαίνει και κάτι ακόμα: το χωριό διανύει μια μεταβατική φάση.
Στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού του (ό,τι κι αν μπορεί να σημαίνει αυτό), η κυβέρνηση ανέλαβε, λέει, να μεταστεγάσει τους κατοίκους από τα σκόρπια πλινθόκτιστα σπίτια τους σ’ ένα ενιαίο συγκρότημα πανομοιότυπων ισόγειων κατοικιών.
Όλες «του κουτιού», κεραμοσκεπείς και βαμμένες στο χρώμα της ώχρας, τις λες έως και καλαίσθητες, ειδικά έτσι όπως φοντάρουν στις γκρίζες πτυχώσεις των βουνών.
Εξ όσων μαθαίνουμε από τον Αμπντούλ, η κυβέρνηση χρηματοδοτεί το ογδόντα τα εκατό του εγχειρήματος, ζητώντας από τους ενδιαφερόμενους να συμπληρώσουν το υπόλοιπο είκοσι τα εκατό, και αφήνοντάς τους ακέραιο το δικαίωμα ιδιοκτησίας επί του παλιού λάσπινου σπιτιού. Σε πρώτο άκουσμα, ο προτεινόμενος διακανονισμός φαίνεται άκρως ευνοϊκός προς τον πληθυσμό, τα καλά να λέγονται!
Ένας κάπως ιδιότυπος εκσυγχρονισμός
Πρόκειται να μείνουμε σ’ ένα απ’ αυτά τα νεόκτιστα διαμερίσματα.
Η οικογένεια - μπαμπάς, μαμά και δυο παιδάκια – θα κοιμηθούν όλοι μαζί στο, ας το πούμε, υπνοδωμάτιο.
Ενώ ο Ζυρ, ο Αμπντούλ και η υποφαινόμενη θα κοιμηθούμε στο, ας το πούμε, καθιστικό.
Το οποίο καθιστικό συνοψίζεται στους τέσσερις τοίχους, το γυμνό πάτωμα και σε μια χτιστή υπερυψωμένη τσιμεντένια πλατφόρμα στρωμένη με ένα λεπτό χαλί. Κατά τα λοιπά, ούτε καρφί στον τοίχο.
Η κυρία του σπιτιού φέρνει ένα πάκο κουβέρτες, απλώνει πάνω στο χαλί δυο απ’ αυτές για στρώμα, μας αφήνει τις υπόλοιπες για να ζεσταθούμε τη νύχτα και … έτοιμα τα «κρεβάτια».
Τις παροχές συμπληρώνει ο δείπνος: ένα μπολ ρύζι με σάλτσα λαχανικών και μια κούπα τσάι για τον καθένα μας. Καληνύχτα!
Ανάλογα σπαρτιάτικα σκηνικά, σε διάφορες παραλλαγές, έχουμε συναντήσει αρκετά στον ταξιδιωτικό μας βίο, άρα μέχρι εδώ τίποτε το ιδιαίτερο για να μας ξενίσει.
Η πραγματική έκπληξη μας περιμένει λίγο αργότερα όταν, αναζητώντας την τουαλέτα, μαθαίνουμε ότι το νεόδμητο, σύγχρονο υποτίθεται, διαμέρισμα, δεν διαθέτει κάτι ανάλογο.
Ούτε μέσα, ούτε έξω στην αυλή, ούτε έστω μια τρύπα στο έδαφος. Τίποτε. Το αυτό ισχύει για όλα τα υπόλοιπα διαμερίσματα.
Όσοι κάτοικοι μεταστεγάστηκαν σ’ αυτά εξυπηρετούνται από δυο τον αριθμό κοινόχρηστα αποχωρητήρια, κάπου στον πίσω ακάλυπτο χώρο του συγκροτήματος, σε καμιά διακοσαριά μέτρα απόσταση.
Μιλάμε για εκσυγχρονισμό, όχι αστεία!
Τραβάω καρτερικά κατά κει, προετοιμασμένη να συναντήσω ουρές, πλην όμως - ω του θαύματος! - δεν υπάρχει ψυχή!
Η απορία μου για το πού άραγε οφείλεται η τύχη μου, λύνεται ευθύς μόλις ανοίγω την πόρτα.
Έχω γερό στομάχι και πολλά έχουν δει τα μάτια μου, αλλά αυτό μου φέρνει τρόμο, που λέει και ο στίχος. Πάλι καλά που η χολέρα δεν κολλάει με το βλέμμα... Κλείνω βιαστικά την πόρτα και …στα χωράφια σύντροφοι, στα χωράφια!
Η βόλτα
Λουσμένα στο πρωινό πλάγιο φως, τα παλιά πλινθόκτιστα είναι απλά υπέροχα.
Ή μάλλον υπέροχη είναι η σχέση τους με τον ορεινό περιβάλλοντα χώρο.
Εδώ τα Παμίρ δίνουν ρέστα σε φόρμες και χρώματα.
Κάτι που δεν θα μπορούσε βεβαίως να ξεφύγει της προσοχής των φωτογραφικών μας μηχανών.
Μπορεί η κυβέρνηση να θεώρησε περιττό να εξοπλίσει τα νέα σπίτια με τουαλέτες, ωστόσο μερίμνησε μη και στερηθούν οι κάτοικοι τόπο προσευχής.
Όλα τα’χε η Μαριορή, το τζαμί της έλειπε. Έστω και για την ώρα ημιτελές. Προτεραιότητες…
Το χωριό είναι αμιγώς κτηνοτροφικό. Κατσίκες, πρόβατα και, κυρίως, γιακ. Πολλά από τα παλιά ακατοίκητα πλέον σπίτια έχουν μετατραπεί σε στάνες ή αποθήκες.
Κάποια άλλα, αν και μισογκρεμισμένα, μοιάζουν ακόμα να κατοικούνται, κυρίως από ηλικιωμένους, που ίσως δεν πρόλαβαν ακόμα ή και δεν επιθυμούν να μετακομίσουν στα λεγόμενα σύγχρονα διαμερίσματα. Ποιος ξέρει;…
Υποψιάζομαι ότι οι περισσότεροι επισκέπτες μάλλον θα προσπερνούσαν αδιάφορα αυτά τα σκόρπια ταπεινά κτίσματα, οδεύοντας κατ’ ευθείαν προς την όχθη της ημιπαγωμένης Καρακούλ λίγες εκατοντάδες μέτρα παραπέρα.
Εμείς όμως δεν βρίσκουμε κανέναν λόγο για ανάλογη βιασύνη.
Πολύ περισσότερο που τα πλίνθινα σκηνικά και οι πέτρινες κατασκευές ασκούν πάνω μας μια ακατανίκητη γοητεία.
Επιστρέφοντας προς το «κέντρο» για να συναντήσουμε τον Αμπντούλ, πετυχαίνουμε το χωριό σε πλήρη αναβρασμό από πηγαινέλα ημιφορτηγών σε φάση φορτο-εκφόρτωσης εμπορευμάτων καθώς και πολυάριθμα παρκαρισμένα δίτροχα, μερικά εξόχως ευφάνταστα καλυμμένα.
Μα το καλύτερο μας περιμένει στο τέλος της βόλτας.
Οδηγημένοι από τις χαρούμενες παιδικές φωνούλες που δονούν τον αέρα, σύντομα καταλήγουμε στο σχολείο του οικισμού, το οποίο και πετυχαίνουμε σε φάση διαλείμματος.
Μπασκέτες, φιλέ του βόλεϊ, και τσούρμο τα πιτσιρίκια να τρέχουν πίσω από μπάλες ή να κυνηγιούνται μεταξύ τους.
Τα συνήθη δηλαδή που περιμένει να συναντήσει κανείς στο προαύλιο οποιουδήποτε δημοτικού σχολείου στον κόσμο.
Το μη αναμενόμενο ωστόσο είναι η κάπως, ας την πούμε … ιδιότυπη διακόσμηση της πρόσοψης του κεντρικού κτιρίου.
Αραδιασμένα στο πάνω τμήμα του τοίχου, τα πορτρέτα των επιφανών του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος - αρχής γενομένης από το κλασσικό μαοϊκό «πεντακέφαλο» ήτοι Μάρξ, Ένγκελς, Λένιν, Στάλιν, Μάο Τσε Τουνγκ - επιβλέπουν αδιάλειπτα τα σχολιαρόπαιδα, ενώ τη σειρά συμπληρώνουν, ως αδιάσπαστη φυσική συνέχεια, οι φιγούρες των μετά Μάο Κινέζων ηγετών: Ντενγκ Σιάο Πινγκ, Γιανγκ Ζεμίν, Χου Τζιντάο και πάει λέγοντας.
Κινέζικος σουρεαλισμός στον εικοστό πρώτο αιώνα…
Επιστρέφοντας
Οδεύουμε πλέον σιγά σιγά προς το Κάσγκαρ.
Όχι όμως πριν εξαντλήσουμε όλες τις δυνατές στάσεις και πιθανές παρακάμψεις.
Δεν είναι μονάχα το υπερθέαμα από τις χιονισμένες κορυφές εκεί στα ψηλά.
Είναι και όλα εκείνα τα απίθανα σχήματα και χρώματα των ασάλευτων ογκόλιθων που παρελαύνουν δίπλα μας καθώς η πορεία μας περνάει ανάμεσα τους.
Παγετωνικό Εθνικό πάρκο Όϊταγκ. Ένας ακόμη σταθμός σ’ αυτήν τη δίχως τέλος σκυταλοδρομία ομορφιάς.
Ένα τμήμα της διαδρομής περνάει μέσα από έλατα, σημάδι ότι κινούμαστε πλέον μέσα στην αλπική ζώνη.
Σε μια παράπλευρη κοιλάδα έχει μπει αποφασιστικά η άνοιξη και ανθίζουν ήδη οι βερικοκιές.
Ο Αμπντούλ, ακατάβλητος, θέλει να μας τα δείξει όλα. Όχι, δεν πρόκειται για κάποιο αποχαιρετιστήριο δώρο, κάθε άλλο. Πριν λίγο συμφωνήσαμε η σχέση μας να έχει και συνέχεια. Μετά από μια ανάπαυλα στο Κάσγκαρ, θα πορευτούμε παρέα για Γιαρκάντ, Χοτάν, Τακλαμακάν, Κούτσε. Ο Δρόμος του Μεταξιού έχει και άλλα «επεισόδια».
Για περισσότερες φωτογραφίες: Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν | Πάμε γι' άλλα...
Διαβάστε επίσης:
ΚΙΝΑ 1 - ΠΕΚΙΝΟ, Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΟ ΜΑΥΣΩΛΕΙΟ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
ΚΙΝΑ 2 - ΣΙΝ ΓΙΑΝΓΚ, ΣΤΗ ΓΗ ΤΩΝ ΟΥΙΓΟΥΡΩΝ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
ΚΙΝΑ 3 - ΚΑΣΓΚΑΡ, ΚΑΤΕΔΑΦΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
Στο μέλλον θ’ ακολουθήσουν κι άλλα άρθρα για το Δρόμο του Μεταξιού στην Κίνα:
- Γιαρκάντ, Χοτάν, διασχίζοντας την Τακλαμακάν ως το Κούτσε.
- Ντουνχουάνγκ και Τζαγιουγκουάν.
- Η θιβετιανή μειονότητα στο Σιαχέ.