ΜΠΕΝΙΝ 1, ΟΜΟΡΦΙΑ ΠΟΥ ΣΚΛΑΒΩΝΕΙ
Την Αφρική τη γεννούν γυναίκες με νεκρή κλειτορίδα και μετά την κουβαλούν στο στήθος και στη ράχη τους. Αενάως βαδίζει με πέλματα γυμνά πάνω στα ίδια της τ' αγκάθια, πότε γελώντας τρανταχτά και άλλοτε βρυχωμένη. Μαύρο ή άσπρο. Ουδέποτε γκρίζο. Αιμορραγεί στα σκλαβοπάζαρα όσο να πάρουν τα όνειρα... Όχι, η Μαύρη Αφρική δεν εκδικείται. Δεν μνησικακεί. Υπομένει. Αντέχει. Ο ύστατος του είδους χόμο σάπιενς θα είναι Αφρικανός .
Του Κώστα Ζυρίνη
Δημοσιεύτηκε στο ΓΕΩΤΡΟΠΙΟ της ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ, τεύχος αρ. 257 / 19.03.2005
Γκάνα. Ο Γκάμπριελ, ο οδηγός μας, ένα πολύ καλό παλικάρι και απίστευτα μαύρο, φτάσαμε, λέει. Πού φτάσαμε δηλαδή; Στα σύνορα, μίστερ.
Δεν βλέπω κάτι που να θυμίζει σύνορα. Βλέπω κάτι σκόρπιες παράγκες, κάτι σκουριασμένες λαμαρίνες, κάτι οριζόντιες μπάρες από ακατέργαστο ξύλο, κάτι λιγδιασμένες στρατιωτικές στολές...
Βλέπω μια ενδυματολογικώς πολύχρωμη όσο και ρευστή μάζα γηγενών, όλοι να κουβαλάνε κι από κάτι, όλοι να φωνάζουν σε κάποιον, μια αναστατωμένη φωνακλάδικη ανθρωποσύναξη. Και μας αφήνεις εδώ;
Αλλά έχει κι όλας ανοίξει το πορτ μπαγκάζ, που έτσι κι αλλιώς δεν κλειδώνει, και δεκάδες μαύρα χέρια έχουν ορμήσει στα πράγματά μας. Βάζω τις φωνές σαν μαντρόσκυλο σ' αυτούς, στο Σάτσο, στην Ισαβέλλα, στοΜαράκι (εις μία λέξη), διότι, τούτοι 'δω, οι δικοί μου, έχουν αιφνιδιαστεί από την επέλαση των άνευ αδείας ασκήσεως επαγγέλματος αχθοφόρων και τα 'χουν χαμένα. Ή έτσι νομίζω εγώ ως αδιόρθωτος πατερναλιστής.
Γκουντ μπάι, Γκαμπριέλ, σι γιου μετά από ποιος ξέρει πότε και αν.
Από τρία τέσσερα κομμάτια αποσκευών έκαστος να μας κρέμονται από παντού και να προσπαθούμε ν' ανοίξουμε δρόμο ανάμεσα στα απλωμένα χέρια που θέλουν να τις μεταφέρουν για τα επόμενα εκατό μέτρα. Μίστερ, μίστερ, αλλά είναι τόσοι πολλοί που, άσε καλύτερα. Ακόμη και μέσα στο γραφείο των τελωνοφαρισαίων δυο τρεις να θέλουν να σου προτείνουν τσέιντζ μάνεϋ, να σου κρατήσουν το σακίδιο, να σου μουρμουράν πως έχουν δικό τους ταξί από την άλλη μεριά των συνόρων, να σου πουλάν μια μάσκα βουντού ως την καλύτερη και φτηνότερη που πρόκειται να συναντήσεις στο ταξίδι σου, να σε βεβαιώνουν ότι γνωρίζουν προσωπικώς τους ιδιοκτήτες των καλύτερων ξενοδοχείων... Δεν θέλω ρε, φίλε!
Παράγκες, ρημαγμένα γραφεία, πάγκοι αναμονής, λίγδα. Όλα γράφονται σε κόλλες αναφοράς με ενδιάμεσο μισοπεθαμένο καρμπόν πιασμένες με καρφίτσα. Όλα γίνονται αργά. Αφρικανικώς αργά. Απελπιστικώς αργά. Προφέσιον; Εκριβέν του απαντώ. Γουάτ ιζ δις; Ράιτερ, διευκρινίζω. Γουρλώνει τα μάτια με θαυμασμό, Ω, ράιτερ! και διορθώνει το γιακά του.
Με τον Σάτσο, αφήνουμε τοΜαράκι (εις μία λέξη) μαζί με την Ισαβέλλα να διεκπεραιώσουν και βγαίνουμε έξω απ το αχούρι, στο διάδρομο, ν' ανάψω τσιμπούκι και να στανιάρω. Τι διάδρομο; ένα στενό υπαίθριο με σκέπαστρο από λαμαρίνα κι ένας ξύλινος πάγκος. Νο σμόκινγκ χίερ, γαβγίζει η χοντρή μαύρη με τη χακί στολή δείχνοντάς μας και τη σχετική χειροποίητη απαγορευτική πινακίδα. Μα πού μπορώ να καπνίσω αν όχι εδώ; Δερ! και μου δείχνει με το δάχτυλο ένα μέτρο πιο κει όπου δεν φτάνει το σκέπαστρο από λαμαρίνα. Κι ένας Σάτσο που να μην μπορεί να κρατήσει τα γέλια του.
Ξαναζαλωθήκαμε και ξανά τα δεκάδες μαύρα χέρια των αχθοφόρων με τις ροζ παλάμες να θέλουν να μας πάρουν τα μπαγκάζια για εκατό μέτρα, ή και λιγότερα, όπου κι άλλες παράγκες με λαμαρίνες, κι άλλοι γραφιάδες με καρμπόν και καρφίτσες. Κεσκεσέ; Αυτό είναι το τελωνείο του Τόγκο. Αφήνουμε τη Γκάνα και μπαίνουμε στο Τόγκο.
Ζυλ! Περίπτωση ο Ζυλ! Μπενινέζος πολίτης. Εκτός απ το στιλπνό εβένινο χρώμα του σε τίποτ' άλλο δε θυμίζει Αφρικανό. Άσαρκο προγναθικό κρανίο σαν εγχώριο τοτεμικό ξυλόγλυπτο, κοντούλης με λεπτά δάκτυλα, ψιθυριστή φωνή και αέρα παραγνωρισμένου διανοούμενου. Έγινε γκιντ απ τη στιγμή που έμαθε να παίζει διαδίκτυο στο ίντερνετ-καφέ της γειτονιάς του. Έτσι ήρθε σ' επαφή με την Ισαβέλλα, ή αντιστρόφως.
Το καρούλι μέσα στο οποίο θα ταρακουνηθούν επικινδύνως τα σαρκία μας το 'χει νοικιάσει απόναν άλλο Μπενινέζο και μέσα στα όνειρά του είναι να καταφέρει να τ' αγοράσει. Το πραγματικό του επάγγελμα είναι, λέει, ξυλοτεχνίτης κρεβατιών και καθισμάτων. Αισθάνεται όμως παραγνωρισμένος ως καλλιτέχνης και πάντως δεν μπορεί να θρέψει την οικογένεια του με τα ξυλοκρέβατα, κι ως εκ τούτου αποφάσισε ν' ασχοληθεί με τον τουρισμό.
Μας παρουσιάστηκε με μια μακριά πολύχρωμη σταμπωτή κελεμπία. Τρε ζολί! του λέω, ελπίζω να μην τη βγάλεις από πάνω σου σ' όλο το ταξίδι. Μερσί μποκού μεσιέ Κοστάς!
ΨΥΧΗ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
Aποκαθαρμένοι, xάρη σ' έναν ηδονικό ύπνο, από τον καταιγισμό των εισαγωγικών εντυπώσεων παίρνουμε το μπρέκφαστ στον κήπο ενός καθωσπρέπει ξενοδοχείου της Λόμε, της πρωτεύουσας του Τόγκο. Πάνω στο κύμα του Ατλαντικού, που λένε.
Ο Σάτσο κατεβαίνει καθυστερημένος. Τι έγινε;
Τίποτα, να, έφτιαξα έναν στόλο από χάρτινα καραβάκια και τ' άπλωσα στο πλαστικό δάπεδο. Το 'ριξες στη ναυπηγική; Όχι, ήθελα να στείλω μήνυμα στη διεύθυνση ότι πρέπει επιτέλους να επισκευάσουν το σωλήνα απορροής των υδάτων της μπανιέρας. Τα νερά ήδη κατηφορίζουν από το κλιμακοστάσιο και σε λίγο θα φτάσουν μέχρι 'δω.
Πάνω στο κύμα του Ατλαντικού που λένε... η απέραντη αμμουδιά... η ατέρμονη φοινικοστοιχία... τα ιστιοφόρα ή και κωπήλατα ψαράδικα... το καρτποσταλικό όνειρο κάθε υποψήφιου φυγάδα των μεγάλων αστικών κέντρων της Δύσης.
Διατρέχουμε τον παράλιο με συνεχείς στάσεις. Να σταθούμ' εδώ, να φωτογραφίσουμ' εκεί, μια συστάδα χορτοκαλύβες, ο αντρικός πληθυσμός που τραβά δεκάδες μέτρα δίχτυα προς την άμμο, οι γυναίκες που μπουγαδιάζουν στη δημόσια βρύση μ' ένα μωρό δεμένο στην πλάτη.
Γυναίκες που μεταφέρουν το οσοδήποτε ογκώδες και βαρύ στο κεφάλι τους, μ' ένα μωρό δεμένο στην πλάτη. Ένα μωρό δεμένο στην πλάτη κι ένα βυζί ζαρωμένη σακούλα. Μόνο οι έφηβες που δεν γέννησαν ακόμη έχουν βυζί ροδάκινο. Μετά παντρεύονται με νεκρή κλειτορίδα, γεννάνε πάραυτα και το κουβάλημα, κουβάλημα. Έτσι ερμηνεύω τη σκληρή και μπρούτα φωνή τους, την ενίοτε επιθετική ματιά τους, το σπάνιο χαμόγελό τους.
Οι γυναίκες γεννούν την Αφρική και μετά την κουβαλούν στο στήθος και στην πλάτη τους. Η Αφρική έχει ψυχή γυναίκας.
Από κοντά το κύμα του Ατλαντικού δεν είναι δα και τόσο αθώο. Είναι δυνατό, θολό, γκριζοκίτρινο και αδιάφανο. Βαθύ και ύπουλο. Αν το δεις χαζοχαρούμενα, λες και είναι Γλυφάδα, την έβαψες. Σε τραβάει μέσα του σαν υγρό αδηφάγο τέρας Αποκαλύψεως. Τον Ατλαντικό τον παλεύουν οι άντρες. Του παίρνουν τα ψάρια με μέσα πρωτόγονα. Κι εκεί που σου φαίνεται νήνεμος, χλαπ εξαφανίζει τις πιρόγες απ το οπτικό σου πεδίο και μετά νάτες πάλι ψηλά καμαρωτές ως μαγική εικόνα.
Αργότερα δεν θα θυμάμαι καμιά διαφορά ανάμεσα στα τελωνεία Γκάνα-Τόγκο και στα αντίστοιχα Τόγκο-Μπενίν. Η ίδια σκηνογραφία, το ίδιο σενάριο με τους τελωνοφαρισαίους, με μικρές έστω παραλλαγές. Αλλά και ως προς τη φυσική γεωγραφία δεν κάνουμε άλλο παρά να συνεχίζουμε την ίδια απαράλλακτη ακτογραμμή. Ζυλ, κάνε μια στάση σ' αυτό το χωριό, σιλ βου πλαι!
ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΤΩΝ ΣΚΛΑΒΩΝ
Μπενίν. Λίμνη Αχεμέ.
Υποθέτω πως, λόγω της εγγύτητάς της, κάποτε θα πρέπει να ήταν λιμνοθάλασσα συνδεμένη με τον Ατλαντικό. Θα καταλύσουμε στις όχθες της, σε κάποιο γαλήνιο πάρκο με μπάνγκαλοουζ.
Μια ήπια παρέμβαση. Μια αρμονική ζεύξη των αναγκών του ανθρώπου με τον περιβάλλοντα χώρο.
Οι Αφρικανές να γδέρνουν όλη μέρα το κοκκινόχωμα των μονοπατιών χρατς χρατς με κάτι σκληρές σκούπες για να διώξουν τα ξερά φύλλα, κάποια νεογέννητα κροκοδειλάκια σε μια στέρνα ν' αδιαφορούν για τη επιμονή του Σάτσο να τα ταΐσει ψωμί με βούτυρο και, τρεις ώρες πριν ο ήλιος αρχίσει να μου αρνείται τη δυνατότητα να 'χω διάφραγμα, ας πάμε, λέμε, και στα γύρω χωριά με τα υπέροχα κοκκινωπά λασπόσπιτα. Κι αν δεν προλάβουμε, κι αύριο μέρα είναι.
Ο Ζυλ καταφθάνει μ' ένα χαμόγελο μέχρι τ' αφτιά. Του βα μπιεν, λέει, με τα αμορτισέρια. Του τα δέσανε με κάτι σκοινιά, του σφηνώσανε και κάτι τάκους και, του βα μπιεν. Σ'ε λ’ Αφρίκ, μεσιέ Κοστάς! Εγώ θα σου 'λεγα "σ'ε λα φρικ", μεσιέ Ζυλ, εννοώντας τη μηχανολογική υποδομή της χώρας σου αλλά έτσι θα υποβάθμιζα και την απίστευτα επινοητική μαστοράντζα που κουλαντρίζει τα πάντα με το τίποτα. Πιο πολύ κολλάει το "σ' ε μιράκλ" διότι μάλλον περί θαυμάτων πρόκειται, ή περί μαύρης μαγείας, που είναι ένα και το αυτό.
Ο σημερινός στόχος είναι κυρίως η Ουιντά: ένα από τα στόμια της Αφρικής που τροφοδότησαν την αμερικανική ήπειρο με εκατομμύρια σκλάβους. To Λόνλι Πλάνετ κάνει λόγο για τουλάχιστον δέκα χιλιάδες σκλάβους το χρόνο επί δύο αιώνες. Το πιο μελανό, το πιο απάνθρωπο κεφάλαιο στην Ιστορία της Ανθρωπότητας γράφτηκε σ' αυτά τα στόμια της Αφρικής που ξερνούσε τα παιδιά της στη σκλαβιά.
Κι ας μη γελιόμαστε, οι ανταγωνιζόμενοι λευκοί αποικιοκράτες καταχτούσαν κι από ένα "στόμιο" όπου κι έχτιζαν ένα οχυρό κάστρο. Στη συνέχεια κυριαρχούσαν κι εκμαύλιζαν τη γηγενή φυλή πέριξ του κάστρου. Η "σύμμαχος" φυλή ξαμολιόταν σε ανθρωποθηρία ενάντια στις πιο μεσόγειες φυλές για να αιχμαλωτίσει και να πουλήσει ομόφυλούς της. Στη συνέχεια αυτοί οι μαύροι σωματέμποροι μαύρης σαρκός πούλαγαν τους αιχμαλώτους στους λευκούς άγριους της ακτής.
ΙΣΑΒΕΛΛΑ:... Βαδίσαμε το δρόμο των σκλάβων από την Ουιντά μέχρι την ακτή, κάπου τέσσερα χιλιόμετρα. Στη διαδρομή υπήρχε ένα μνημειακό συγκρότημα με πολλές ανάγλυφες παραστάσεις να περιγράφουν μια από τις πιο απάνθρωπες πράξεις που έκαναν ποτέ άνθρωποι σε βάρος άλλων ανθρώπων. Είχαμε όλοι ένα ψυχομπούκωμα του κερατά. Παγωμένοι. Σχεδόν δε μιλούσαμε. Μια σκληρότητα που δεν τη χωρά ο νους.
ΤΟΜΑΡΑΚΙ:... Στη ακτή ήταν και το Μνημείο της Μη Επιστροφής, κάτι σαν αψίδα, που το 'χουν στήσει διάφοροι Αφροαμερικανοί απόγονοι των σκλάβων. Α, ναι, καθ' οδόν είδαμε κι ένα άλλο μνημείο, το λεγόμενο δέντρο της λησμονιάς που δεν είναι βέβαια δέντρο. Οι άντρες σκλάβοι υποχρεώνονταν να το κάνουν εννιά φορές γύρω γύρω και οι γυναίκες εφτά, γιατί μ' αυτόν τον τρόπο, λέει, θα ξέχναγαν τις ρίζες τους, την Αφρική, την ταυτότητά τους, όλα. Μετά, στ αμπάρια αλυσοδεμένοι ο ένας με τον άλλον. Έτσι πέθαιναν σχεδόν οι μισοί από την πείνα και τις αρρώστιες και οι δουλέμποροι πέταγαν τα πτώματά τους στη θάλασσα. Μερικοί σκλάβοι, μάλιστα, όταν τα κατάφερναν έπεφταν και μόνοι τους στον ωκεανό γιατί προτιμούσαν να πεθάνουν παρά...
ΤΟ ΚΙΝΗΤΟ ΤΟΥ ΠΙΡΟΓΙΕΡΗ
Η Κοτονού είναι η μεγαλύτερη πόλη του Μπενίν με δεύτερη την Πόρτο Νόβο που το παίζει, και καλά, πρωτεύουσα. Ξυπνήσαμε μούσκεμα στον ιδρώτα, σ' ένα από τα μάλλον καλά ξενοδοχεία της. Το κλιματιστικό τα 'χει φτύσει ποιος ξέρει από πότε. Στην Αφρική έχεις την εντύπωση, έως και βεβαιότητα, ότι καμιά, οικοδομική κυρίως, κατασκευή δεν ολοκληρώνεται. Κι οτιδήποτε είναι ολοκληρωμένο, καθότι εισαγόμενο, έτσι και χαλάσει επισκευάζεται μ' έναν τρόπο που συγγενεύει με τη μαγεία. Άμπρα κατάμπρα κι έτοιμο. Οι ίδιοι οι χρήστες χρίζονται επισκευαστές κι όποιον πάρει ο χάρος. Υπαίθριους ράφτες, πάντως, και τσαγκάρηδες θα βρεις πολλούς και καλούς. Σου ράβουν ένα μπουμπού φαντεζί στο πιτς φυτίλι.
Η λίμνη Νοκουέ, η οποία για το γεγονός ότι συγκοινωνεί με τον Ατλαντικό θα μπορούσε να θεωρηθεί και λιμνοθάλασσα, είναι μέσα στα μαστ του προγράμματος μας.
ΙΣΑΒΕΛΛΑ: Μπαρκάραμε σε μία μηχανοκίνητη πιρόγα, με στόχο τα πασσαλόπηκτα χωριά που υπάρχουν στη μέση της λίμνης Νοκουέ, όπου ζουν είκοσι εφτά χιλιάδες ψυχές με κύριο χωριό το Γκανβιέ. Όλη η ζωή τους είναι μέσα στη λίμνη. Ψαρεύουνε, ζούνε σε σπίτια με πασσάλους, όλο το εμπόριο γίνεται εκεί, πλωτό, μεταξύ τους.
ΣΑΤΣΟ: Κι ο Δήμαρχος, ο πασσαλόπηκτος;
ΙΣΑΒΕΛΛΑ: Α, ναι, εντελώς συμπτωματικά, ήταν κι ο δήμαρχος μέσα στην πιρόγα μας.
ΤΟΜΑΡΑΚΙ: Που ο Ζυρίνης δεν κατάλαβε ότι ήταν δήμαρχος!
ΖΥΡ: Πού να το καταλάβω έτσι λέτσος που ήτανε!
ΙΣΑΒΕΛΛΑ: Αφήσαμε τον κύριο δήμαρχο στο πασσαλόπηκτο δημαρχείο του και μετά ο τυπάκος, ο τιμονιέρης, έκανε μια στάση στη βιλά ντε λα φρανκοφονί, στη βίλα της γαλλοφωνίας δηλαδή, ένα πασσαλόπηκτο που το ‘φτιαξαν πρόσφατα σε... για κάποιο φεστιβάλ γαλλόφωνων χωρών της περιοχής. Εκεί μπήκαμε και σ' ένα μαγαζί που πούλαγε διάφορα ψιλολόγια και σουβενίρ...
ΣΑΤΣΟ: Και κάτι σταμπωτούς χάρτες της Αφρικής...
ΙΣΑΒΕΛΛΑ: ...Ζητήσαμε να πιούμε χυμούς, δεν είχε, και κει πάνω έγινε ένα παζάρι από το Σάτσο για έναν σταμπωτό χάρτη. Ανένδοτη η κυρία για το ποσό που της πρότεινε.
Φύγαμε γι άλλο χωριό λίγο πιο πέρα. Εκεί είχε κάτι ψαράδες που πετάγανε τα δίχτυα τους στο νερό και εκεί πάνω χτυπάει το κινητό του βαρκάρη μας. Ήταν η μαγαζατόρισα που παζάρευε ακόμα το χάρτη.
ΤΟΜΑΡΑΚΙ: Ήταν υπέροχες εικόνες! Οι γυναίκες που θήλαζαν, που έπλεναν, που κωπηλατούσαν, οι άντρες που τίναζαν αυτό το δίχτυ με πολύ στυλ. Κι ένας καταγάλανος ουρανός με κατάλευκα σύννεφα, όνειρο! Κι όλα τα σωματικά πλυσίματα να γίνονται σ' αυτό το θολό νερό... Ε, αυτό ήτανε λίγο μπλιαχ, μη μου πεις!
ΣΑΤΣΟ: Μια χαρά είναι το νερό, τι έχει; Είναι έτσι το χρώμα του γιατί αναδεύεται ο βυθός.
ΤΟΜΑΡΑΚΙ: Άκου τι λέει! Και οι αποχετεύσεις πού πέφτουνε, μου λες;
ΤΟ ΛΙΒΑΝΕΖΙΚΟ ΤΣΑΡΤΕΡ
ΙΣΑΒΕΛΛΑ: Φύγαμε από κει και πήγαμε σ' ένα... Εκεί, μας είπε ο Ζυλ ότι... Εκεί μας αποκάλυψε ότι είχε γίνει μία πτώση αεροπλάνου στην Κοτονού, πριν από έντεκα μήνες, όπου υπήρχαν μάλιστα τα συντρίμμια του στην παραλία. Αλάφιασε ο Ζυρίνης, μύρισε θήραμα.
Ήταν ένα λιβανέζικο τσάρτερ που είχε έρθει να παραλάβει διακόσιους πενήντα επιβάτες ή, τέλος πάντων, δεν θυμάμαι ακριβώς τον αριθμό.
Η ουσία είναι ότι βάλανε επιπλέον ανθρώπους σαν σακιά, ακόμα και στο διάδρομο. Συν βαλίτσες, συν ένα φορτίο τροπικά φρούτα, συν αυτό, συν εκείνο και το αεροπλάνο δεν μπόρεσε ποτέ ν' απογειωθεί. Σηκώθηκε μόλις δυόμισι μέτρα από τον αεροδιάδρομο και οι ρόδες του που δεν είχαν αναδιπλωθεί ακόμα χτύπησαν στον φράχτη του αεροδρομίου. Και στούκαρε στην παραλία όπου υπάρχουν όλα τα συντρίμμια, τα οποία τα φυλάνε για να μην πάνε να τους κάνουν πλιάτσικο οι κάτοικοι της γύρω περιοχής. Διακόσιοι τόσοι νεκροί και καμιά εικοσαριά που τη βγάλανε... από τραυματίες έως ανάπηροι.
ΣΑΤΣΟ: Κι αυτός ο... (λογοκρισία από Ζυρ) που έδωσε την άδεια απογείωσης του αεροσκάφους, ο οποίος μάλιστα βρισκότανε μέσα στο αεροπλάνο, πέθανε. Και καλά να πάθει ο... (λογοκρισία από Ζυρ) Ο πιλότος όμως γλίτωσε! Φάρδος ε!
ΚΛΕΜΜΕΝΕΣ ΜΑΤΙΕΣ
ΙΣΑΒΕΛΛΑ: Από κει φύγαμε και κάναμε φωτοθηρία μέσα στην ίδια την Κοτονού όπου το πιο ενδιαφέρον είναι η αγορά Ντα... Ντατόκπα; Ναι, Ντατόκπα. Ένα απέραντο παζάρι, γύρω στα εκατό στρέμματα έκταση. Κάποια είναι τελείως σκεπαστά με λαμαρίνες και υπάρχουν διάδρομοι ενδιάμεσοι ανοιχτοί όπου ο Ζυρ φωτογράφησε κλεψιμαίικα, χωρίς να κοιτάει μες απ το βιζέρ.
ΖΥΡ: Ε, ένοιωθα και λίγο κάπως γιατί... Εκτιμώντας τη συγκεκριμένη κατάσταση κατάλαβα από την πρώτη στιγμή ότι δεν μ' έπαιρνε να σηκώνω τη μηχανή και το έπαιξα τρέλα. Με τη μηχανή κρεμασμένη στο λαιμό και να τραβάω τυφλά. Τυφλά, στο γάμο του Καραγκιόζη και να δούμε τι θα βγει.
ΣΑΤΣΟ:... Και γαμώ τις αγορές! Το πόσο κοντά, το πόσο μικρά είναι τα μαγαζάκια το ένα δίπλα στ' άλλο, το πόσο στριμωγμένος ειν’ ο κόσμος, τα εκατομμύρια των προϊόντων που πουλιούνται απ όλους αυτούς... Και η μεγάλη μου απορία βέβαια ήτανε τι θα γινόταν αν πλάκωνε μια ξαφνική μπόρα. Πού θα πατούσαν και που θα βρισκόντουσαν! Εσύ τοΜαράκι εις μία λέξη, τι έχεις να προσθέσεις;
Για περισσότερες φωτογραφίες από το Μπενίν:
Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν | Πάμε γι' άλλα...
Διαβάστε επίσης:
ΜΠΕΝΙΝ 2, ΑΝΑΛΛΟΙΩΤΗ ΑΦΡΙΚΗ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
ΤΟΓΚΟ, ΜΑΝΑ ΓΗ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
ΔΥΤΙΚΗ ΑΦΡΙΚΗ - ΕΠΙΓΡΑΦΕΣ, Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
ΔΥΤΙΚΗ ΑΦΡΙΚΗ - ΒΟΥΝΤΟΥ, Ο ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΩΝ | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν
ΔΥΤΙΚΗ ΑΦΡΙΚΗ - ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΩΝ "ΜΑΓΙΣΣΩΝ" | Κώστας Ζυρίνης & Ισαβέλλα Μπερτράν